Podcast 24: Güdümlü Düşünce

Kavramları değerlendirmemiz kendimizi ait hissettiğimiz tarafa göre değişiyor (Karikatürün orijinali: Tom Gauld, çeviren: Işıl Arıcan)

Bu bölümde hepimizi zaman zaman pençesine alan ve karar alırken bazen farkında bile olmadan kararımızı yönlendiren bir alışkanlıktan, güdümlü düşünceden (motivated thinking) bahsediyor, bu eğilimimizle nasıl başa çıkabileceğimiz, ideoloji veya inançlarımızın gölgesinde aldığımız irrasyonel kararların nasıl farkında olacağımız hakkında sohbet ediyoruz.

Yayın akışı:

• Nasıl karar alıyoruz? Neden irrasyonel kararlar alıyoruz?
• Kararlarımızı yönlendiren şey bilgi mi yoksa tutarlılık arayışı mı?
• Güdümlü düşünce hakkında yapılmış belli başlı çalışmalar neler?
• Tartışmalarda güdümlü düşünce tuzağına düşmekten nasıl korunabiliriz?

Bölümde bahsedilen kaynaklar/röportajlar ve ilgili bağlantılar:

• Asch uyumluluk deneyleri
• Tajfel – Grup psikolojisi ve grup çatışma çalışmaları (Tajfel, Henri, John C. Turner, William G. Austin, and Stephen Worchel. “An integrative theory of intergroup conflict.” Organizational identity: A reader 56 (1979): 65.)
• John Pasek – Güdümlü düşünce ve bilimsel cehaletin nedenleri (Pasek, Josh. “It’s not my consensus: Motivated reasoning and the sources of scientific illiteracy.” Public Understanding of Science 27, no. 7 (2018): 787-806.)
• Blanton & Gerrard – HIV riski ve çekicilik deneyi  (Blanton, Hart, and Meg Gerrard. “Effect of sexual motivation on men’s risk perception for sexually transmitted disease: There must be 50 ways to justify a lover.” Health Psychology 16, no. 4 (1997): 374.)
• Johansson & Hall – Daha çekici kişiyi seçme deneyi (Johansson, Petter, Lars Hall, and Sverker Sikström. “From change blindness to choice blindness.” Psychologia 51, no. 2 (2008): 142-155.)
• Kahan – Cilt Kremi deneyi  (Kahan, Dan M. and Peters, Ellen and Dawson, Erica and Slovic, Paul, Motivated Numeracy and Enlightened Self-Government (September 3, 2013). Behavioural Public Policy, 1, 54-86; Yale Law School, Public Law Working Paper No. 307. Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=2319992 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.2319992)
• Kahan – Meteorolojist deneyi (Kahan, D. M., Jenkins‐Smith, H., & Braman, D. (2011). Cultural cognition of scientific consensus. Journal of risk research, 14(2), 147-174.)

Katılımcılar:

• Işıl Arıcan
• Serdar Başeğmez

Yalansavar podcastinin bu bölümünü dinlemek için şu yöntemlerden birisini kullanabilirsiniz:

• Yalansavar iTunes sayfası üzerinden abone olabilirsiniz
• http://podcast.yalansavar.org/rss adresini iTunes ve benzeri podcast dinleyicinize ekleyerek abone olabilirsiniz.
• Spotify’daki Yalansavar podcastı sayfasından tüm bölümlerimizi dinleyebilirsiniz.
• Podcast’i yukarıdaki web player aracılığı ile dinleyebilirsiniz
• Podcast ses dosyasını buradan indirip dilediğiniz bir MP3 çalıcısında dinleyebilirsiniz.